2.Blog Ödevim

Modern Sanatlarda Tipografi

20. yy başlarında disiplinler arası bağlamlarla zenginleşen akımlar, düşünce biçimleri ve sanat okullarını etkilemiştir. Bu yaklaşımlar arasında Fütürizm, Dadaizm, De Stijl, Bauhaus, Süprematizm ve Konstrüktivizm gibi sanat akımlarında eser veren sanatçı ve tasarımcılar hayata geçirdikleri çalışmalarla günümüz tipografisine bir
yön vermişlerdir.

Fütürizm; yazı ve tipografiyle dışavurumcu biçimler yaratmayı amaçlıyordu. Bu bakımdan, tipografinin gelişiminde de etkili olan bir akımdır. Fütürizmle birlikte “serbest tipografi” ve “özgürlüge kavuşan sözcükler” adları ile basılı sayfada yeni ve resimsel tipografik bir tasarım dogmustur.

      F.T.Marinetti Fütürist Deneysel Tipografiye Örnek

 

 

 

Dadaizm; yazı ve tasarımlar serbest bir anlatım dili kazanmıştır. tipografik tasarımı geleneksel kurallara bağlı kalmaktan kurtaran bu akım tipografiyi ciddi biçimde incelemiştir. Dadacı sanatçıların ifade biçimlerinde “rastlantı” kelimesi önemli bir yerde durmaktadır. Kağıt parçalarının rastgele düzenlenmesiyle oluşturulan kolaj çalışmaları ile rastlantısallık arasındaki bağ, Dadaist sanatçı için önemli bir noktadadır

 

   Marcel Janco, ‘Afis Tasarımı’ 1918                 Marcel Duchamp, ‘Merdivenden inen Çıplak’ 1917

Konstrüktivizm; bir önceki akımlardan farkı biçimleri en yalın nesneden ve boşluktan  yararlanarak kurgulamış olmasıdır. Şerifsiz yazılar, geometrik düzenlemeler, kalın şeritler bu akımın en temel özellikleridir. Alexander Rodchenko (1891-1956) tasarımlarında tipografik dil olarak montaj ve fotoğraflarla kurulan güçlü geometrik biçimleri, saf renkler, geniş alanlar ile buluşturmuştur. tipografik anlayış; yalın, güçlü kontrast ilişkilerle kurulan geometrik formlara dönüşerek, ritmik kompozisyonlara dönüşmektedir.

 



 

De Stijl; diğerlerinden ayıran en önemli özelliği asimetrik kompozisyon anlayışını benimsemesidir.  De Stijl akımı tipografik tasarım uygulamalarına, yeni bir bakış açısı getirmiş bu anlayışı günümüz tasarımlarına önemli katkılar sağlamıstır. De Stijl ve Bauhaus’un, sanatı gündelik yasama katma ideallerinin sözcüsü olmuştur.

 

 

De Stijl, ‘Kitap Kapagı Tasarımı’                         Theo Van Doesburg, ‘Kapak Tasarımı’1920

 

Bauhaus Ve Yeni Tipografi

Bauhaus, 1920 yıllarının baslarında Rusya’daki Konstrüktivizm akımının adları farklı olmakla birlikte düşünce, süreç, malzeme kullanımı açısından bakıldığında Almanya’daki karşılığı konusunda kurulan bir tasarım okuludur. Bauhaus okulunun ilk misyonu, modernlik ve ilerleme olgusunun yön verdiği zihinsel tasarımlar olmuştur. günümüz tasarım okullarını büyük ölçüde etkilemekle kalmamış, yapılan tüm tasarımların teorik altyapılarının oluşturulmasında bir kaynak olmuştur.

Johannes Auerbach,                                            Oscar Schlemmer,

‘Bauhaus Amblemi’1919                                    ‘Bauhaus Amblemi’1922

Bauhaus, okulun ilk eğitimcilerinden olan Wassily Kandinsky (1866-1924) gibi renk ve kompozisyonlara önem vermiştir. Çalışmalarında işlevselliği vurgulayan Bayer ‘Yeni Tipografi’de, şerifli yazılar kullanmayıp Şerifsiz yazılardan oluşan tipografik düzenlemeyi savunmuştur. Geometrik formlar, ana renkler, kare formlar, yuvarlar biçimler Bayer’in tasarımlarının da bütünleyici özellikleridir.

 

 

 

    Herbert Bayer,‘Alfabe Tasarımı’1925             Herbert Bayer, ‘Afis Tasarımı’

 

Yeni tipografi; hareketinin temelini netlik kavramı oluşturmaktadır. Eski tipografik anlayış bir eksen etrafında nesnelerin rastgele belirlenmesi ilkesine dayalıydı. Bu rastlantısallığa karsı olan yeni tipografinin hedefi, mutlak güzellik olarak gördükleri netliktir. Modern sanat hareketlerinin dışına çıkarak üretim gösteren bazı sanatçılar ‘Yeni Tipografi’ anlayışı çerçevesinde üretim göstermişlerdir.

“Eksen temelli düzenlemelerin yanı sıra sahte Konstrüktivistlerinkiler gibi
birçok ön yargılı fikir de Yeni Tipografi ile taban tabana zıttır. Tipografi alanında ön
yargılı olarak oluşan her fikir tüm alanlarda olduğu gibi burada da yanlıştır. Yeni
Tipografi, metnin işlevinden yola çıkarak görünür bir biçim yaratma noktasında eskiden ayrılır. Basılı olan her türlü içeriği saf ve doğrudan bir ifade vermek esastır: Adeta teknoloji ve tabiat olduğu gibi, “biçim” işlevden yola çıkılarak oluşmalıdır. Ancak o zaman modern insanın ruhunu ifade eden bir tipografiye erişilebilir. Basılı metnin işlevi, iletişim, vurgu (kelime değeri) ve içeriğin mantıklı bir dizilişidir” (Arsmtrong, 2010, s.36).

Yeni Tipografinin özgür temsilcilerinden olan Jan Tschichold’a göre “yeni tipografi yönteminin temelleri, amacın net biçimde gerçekleştirilmesi ve buna erişmenin en iyi yolu üzerine kuruludur.

 

 

  Jan Tschichold ‘Kapak  Tasarımı’                     Jan Tschichold ‘Kapak Tasarımı’

Modern yasamın bir ifade biçim olan ‘Yeni Tipografi’yi vurgulayan en belirgin
özelliği asimetrik olmasıdır. Tipografi, tasarımda esneklik sağlasa da sabit olan kuralların asla yer değiştirmesine izin vermeyen yeni, net ve kararlı olma biçimini tek bir temel yapı altında toplayacaktır.

Eski tipografi anlayışı bütün bu kuralları bozarak, form ve biçimlerin tek bir eksen
etrafında toplanmasına olanak veren ya da vermeyen ögelerle izin vermekteydi. Gerçeklesen yeni anlayışa göre süsleme arzusu, abartıdan uzak tutularak, yalnızca modern yasamın bir parçası biçiminde kullanılması yeni tipografinin özünü yansıtmaktadır

Yeni Tiporafik anlayış ekseninde Henryk Berlewi “Mekanik Konstrüktivizm” adını verdiği grafik tasarımını üç boyutlulukla ilişkilendirerek mekanik ve yapısal soyutlamaya ait kompozisyonlar kurgulamıştır.

 

 

 

  Paul Schuitema, ‘İ Tasarımı’ 1927          Henryk Berlewi, ‘Sayfa Tasarımı’1924

Hermann Zapf

 

 

Hermann Zapf was born into a turbulent time in 1918 in Nuremberg, GHermann Zapf Nuremberg, Almanya'da 1918 yılında çalkantılı bir zaman içine doğdu. On the same day a worker's and soldiers' council took political control of the city, Munich and Berlin were in revolution, and the following day Kaiser Wilhelm fled to Holland. Aynı gün, bir işçi ve asker konseyi kentin siyasi kontrolünü aldı, Münih ve Berlin devrim vardı, ve ertesi gün Kaiser Wilhelm Hollanda'ya kaçtı. In addition to the political unrest, there was an epidemic of Spanish flu which is estimated to have killed some 20 million people. Politik huzursuzluk yanında, yaklaşık 20 milyon insanı öldürdüğü tahmin edilmektedir İspanyol gribi salgını vardı. Zapf lost two of his siblings to the epidemic. Zapf salgın kardeşleri ikisini kaybetti.

He joined the Karl Ulrich and Company printing firm, as an apprentice, in 1934. After this apprenticeship he worked with Paul Koch in Frankfurt. 1934 yılında, çırak olarak, Karl Ulrich ve Şirket baskı firması katıldı. Frankfurt'ta Paul Koch ile çalışmış, bu çıraklık sonra. During this period he gained experience of working with handpress type and producing lettering for musical notation. Bu dönemde handpress türü ile çalışmak ve müzik notasyonu için yazı üretmek deneyim kazandı. However, his work was interrupted by the second world war and he worked as a cartographer in the German military. Ancak, onun çalışmaları, ikinci dünya savaşı ile kesilen ve o Alman askeri bir haritacı olarak çalıştı. After the war Zapf worked at the Stempel AG typefoundry as artistic director. Savaştan sonra Zapf sanat yönetmeni olarak Stempel AG typefoundry çalıştı.

In 1977 he was made Professor of Typographic Computer Programming at the Rochester Institute of Technology in New York and his fonts Palatino, Optima, Zapf Chancery, and Zapf Dingbats are now familiar designs found on all personal computers. 1977 yılında Rochester New York Institute of Technology ve onun yazı Palatino, Optima, Zapf Chancery de tipografik Bilgisayar Programcılığı Profesörü olmuş ve Zapf Dingbat'ler artık tüm kişisel bilgisayarlarda bulunan tanıdık tasarımları edildi. Optima, Zapf's personal favourite font, was selected for the engraved names on the Vietnam War Memorial. Optima Zapf kişisel favori yazı, Vietnam Savaş Anıtı üzerine oyulmuş adları için seçildi.

From his first typeface designed when he was just 20 years old (Gilgengart), through more than 200 others right up to the present day, Zapf's work has achieved an unmatched popular success, while maintaining an aesthetic level which has earned him praise from professionals throughout the worldOnu boyunca profesyonellerinin övgü kazanmış bir estetik düzeyi korurken o (Gilgengart) sadece 20 yaşında iken tasarlanmış ilk yazı itibaren, 200'den fazla diğerleri ile sağ günümüze kadar, Zapf çalışmaları, eşsiz popüler bir başarı elde etti dünya. Several of his most popular type designs, such as Palatino , Optima , ITC Zapf Chancery Italic , and , are resident on most home computers. Gibi onun en popüler türü tasarımları, çeşitli Palatino , Optima , ITC Zapf Chancery italik , ve, çoğu bilgisayarlarda bulunmaktadır. Other fonts, such as Michelangelo, Zapf International, and Zapf Renaissance - among numerous others - are the mainstay of many of the finest graphic designers of today. Böyle Michelangelo, Zapf International, ve Zapf Rönesans gibi diğer yazı tipleri, - çok sayıda diğerleri arasında - bugün iyi grafik tasarımcıları birçok dayanak noktası olmuştur.